Besluitvorming over doorbehandelen na een ernstige beroerte: Het ‘keuze, noodzaak, comfort model’.

 

Een beladen beslissing
Een van de meest beladen beslissingen over al dan niet doorbehandelen in de post-acute fase na een ernstige beroerte is de beslissing over het starten of voortzetten van sondevoeding.

Patiënten zelf zijn in de acute fase na een ernstige beroerte vaak niet in staat om hierover mee te beslissen. De behandelend artsen nemen deze beslissing daarom doorgaans in overleg met naasten. Bij het maken van deze afweging kan een ethisch dilemma ontstaan. Er is niet altijd een ‘juiste’ beslissing.

Wat is de functie van het model?
In de post-acute fase van een ernstige beroerte moet de arts in overleg met de familie het beleid bepalen. Het ‘keuze, noodzaak, comfort model’ kan daarbij helpen; in het bijzonder voor de beslissing om sondevoeding te geven. Het model helpt artsen om:
a. De argumenten voor of tegen toepassing van sondevoeding bij patiënten met een ernstige beroerte systematisch te verkennen en expliciteren.
b. Daardoor het gesprek met de familie beter te kunnen voeren.

Drie invalshoeken
Uit onderzoek naar besluitvorming in de post-acute fase van een ernstige beroerte blijkt dat er drie invalshoeken zijn van waaruit men deze beslissing kan benaderen.

  • De keuze van de patiënt
  • De (medische) noodzaak
  • Het comfort van de patiënt

Om tot een goede afweging te komen beoordeelt de arts de beslissing vanuit alle drie de invalshoeken.

STAPPEN

Het besluit: de drie invalshoeken afwegen.

 

STAP 1

Onderzoek per invalshoek de relevante argumenten voor of tegen sondevoeding.

STAP 2

Kom per invalshoek in overleg met de familie tot een (voorlopig) samenvattend oordeel of sondevoeding wel/misschien/niet aangewezen is.

Keuze:
De patiënt zou wel/misschien/geen sondevoeding willen.

Noodzaak:
Het is medisch gezien wel/misschien/niet passend om sondevoeding te geven.

Comfort:
Er zijn geen/misschien/wel aanwijzingen dat de patiënt lijdt en de mogelijkheden om dat lijden op redelijke termijn te verlichten zijn uitgeput.

STAP 3

Neem geen overhaaste beslissing!
De beslissing om sondevoeding te geven hoeft niet in één familiegesprek worden genomen. Er is meer tijd nodig als de drie invalshoeken niet in een duidelijke richting wijzen of als de arts en familie niet op één lijn zitten.
Indien er nog twijfel of meningsverschillen bestaan, verdient het aanbeveling om:
– het gesprek met de familie over één of twee dagen voort te zetten;
– advies te vragen aan collega’s.

 

ga naar de invalshoeken >